Langer thuis wonen: evident, of toch niet zo?

Eén van de cruciale factoren bij het langer thuis wonen voor ouderen - Ageing-in-Place (AiP) - is een aangepaste of makkelijk aanpasbare woning.

AiP - niet voor iedereen
​Pascal De Decker van de KU Leuven was zeer duidelijk in zijn antwoord: het kan zeker niet overal, én het vergt een aangepaste woning. De man was één van de sprekers op het evenement van het Kenniscentrum 60plus in De Venning, een ecologische sociale woonbuurt in Kortrijk. Volgens zijn gegevens zijn meer dan 80% van de woningen van 60-plussers onvoldoende aangepast. En vaak staan die woningen op een plaats waar nabijheid en toegankelijkheid van diensten niet verzekerd is.

​AiP - wel voor haar, tot voor kort
Op weg naar huis belde ik mijn oma (92 jaar). Sinds een paar maanden verblijft ze in het woon-zorgcentrum (WZC) hier in het dorp. Laaiend enthousiast was ze over de zanger en zijn liedjes-uit-de-oude-doos die in de namiddag de boel was komen opvrolijken.

​
​AiP - niet zonder risico's
In januari kwam ze ten val in haar - te grote - huis. Haar hoofd was sneller dan haar lijf... Ze kwam héél slecht neer, knalde daarbij met haar hoofd tegen de muur. Een ‘buil’ op haar hoofd van ongeziene afmetingen. Ik bespaar je de foto, mijn neef is twee keer flauwgevallen bij de aanblik.​
​
Tot overmaat van ramp was ze met haar bovenlijf op haar alarmknop neergekomen. Het duurde een hele tijd eer ze zich ietwat kon draaien om alsnog alarm te slaan. Er volgde een moeizaam herstel tijdens een lange ziekenhuisopame. Verdere ageing-in-place was nadien geen optie meer voor haar. Vandaar het WZC, de zanger, én het glaasje wijn bij het eten elke middag.
​

​AiP - bijkomende voorwaarde
Ze heeft het lang uitgehouden in het grote huis dat ze 40 jaar geleden samen met mijn opa zaliger bouwde. Er was - toen al - aan gedacht om een slaapkamer en een badkamer op het gelijkvloers te voorzien. Dat waren meteen ook de enige ‘grey proof’ keuzes die indertijd gemaakt zijn. Ik was 5 jaar en wist nog niet wat ik nu allemaal weet over doordachte (zorg)interieurkeuzes.
​
Dat ze zo lang thuis is kunnen blijven, heeft ze trouwens te danken aan haar ‘sociaal kapitaal’.  Een basisvoorwaarde voor AiP volgens Otto Trienekens, een tweede spreker daar in Kortrijk. Het gaat om het netwerk rondom haar, een netwerk dat ze trouwens grotendeels zelf op de wereld heeft gezet.

AiP - ook voor hen, maar anders
Mijn ouders van bijna 70 willen later (!) voluit voor AiP gaan. Voor hen geen WZC. Zij blijven, wonen waar ze wonen. En dat is in hun huis inclusief B&B. In de gastenkamers mogen nog vrienden en kennissen komen wonen. En dan regelen ze zelf wel zorg, en eten, en onderhoud voor de tuin. Al zijn er zeker nog een aantal ingrepen nodig om het huis helemaal grey proof te maken. Daar zie ik mezelf al van een co-thinking opdracht verzekerd ;-)
​
AiP - maak het mogelijk
Of het nu gaat om (sociale) huisvesting met het oog op de verdere vergrijzing - zoals De Venning - of om welverdiende appartementen aan de kust voor gepensioneerden: het is belangrijk dat bouwheren en architecten van vandaag doordachte interieurkeuzes maken (materialen, verlichting, oriëntatie, kleuren, ...). Aangepast of makkelijk aanpasbaar voor de oude dag.

AiP - zoals in het woon-zorgcentrum, maar anders
Het zijn gelijkaardige overwegingen als deze die we nu al maken bij het interieur van een WZC. Alles met hetzelfde doel: zorgen dat de bewoner zich op elk moment ondersteund weet door zijn woon(zorg)omgeving. Grey proof interieurkeuzes hoeven niet stigmatiserend te zijn. Ze hoeven ook niet noodzakelijk meer geld te kosten. En als het even meezit, heb je er nog jarenlang geniet van. Ik denk graag - tijdig - met jou mee.

En jij, ga jij voor AiP? Or not? Ik hoor het graag van je.

Hartelijke groeten,

Ilse

P.S.1. Ass. Prof. Pascal De Decker maakt deel uit van de Onderzoeksgroep HaUS (Housing and Urban Studies) van het Departement Architectuur aan de KU Leuven.

P.S.2. Otto Trienekens is founding partner van veldacademie.

P.S.3. Voor alle duidelijkheid: het verhaal van beide heren is veel ruimer dan de thema’s die ik eruit gekozen heb. Die keuze gaat uiteraard samen met mijn missie: een warme, doordachte woon(zorg)omgeving creëren waar het fijn is om te leven, te bezoeken én te zorgen.

​P.S.4. Al benieuwd naar de B&B van mijn ouders? http://www.meirlaenhof.be/